Etappe 3 | Vejle – Sønderborg / Het land dat geleend is van de Noordzee

De laatste etappe op Deense bodem voert ons over de jongste gesteenten in de Deense ondergrond, die stammen uit het Mioceen, zo’n 20-10 miljoen jaar oud. Toen deze sedimenten werden afgezet was de Noordzee een binnenzee die tussen Noorwegen en Schotland door naar Denemarken liep, maar niet naar Noord Frankrijk (zie figuur). En in deze periode werd deze ondiepe zee volgedumpt met zand en klei dat afgesleten werd uit de hooglanden van Scandinavië.

Geleend land

De laatste etappe op Deense bodem voert ons over de jongste gesteenten in de Deense ondergrond, die stammen uit het Mioceen, zo’n 20-10 miljoen jaar oud. Toen deze sedimenten werden afgezet was de Noordzee een binnenzee die tussen Noorwegen en Schotland door naar Denemarken liep, maar niet naar Noord Frankrijk (zie figuur). En in deze periode werd deze ondiepe zee volgedumpt met zand en klei dat afgesleten werd uit de hooglanden van Scandinavië.

Denemarken onder een ijskap

In de laatste honderdduizenden jaren van de Deense geologische geschiedenis stonden in het teken van de ijstijden. Gedurende meerdere periodes kwam Denemarken geheel of gedeeltelijk onder een pak ijs te liggen dat wel honderden meters dik was, en die zich in hun hoogtijdagen tot midden Duitsland, Nederland en zuid-Engeland uitstrekten. Als de Deense landen niet onder het ijs lagen werden ze bedekt door droge toendra’s en steppen, met daarop de beroemde Pleistocene ijstijdbewoners zoals mammoeten. In de laatste 10.000 jaar zijn we van een ‘glaciaal’ naar een ‘interglaciaal’ gegaan en heeft het ijs zich teruggetrokken. Een van de effecten daarvan van het verdwijnen van het enorme gewicht van een kilometer of meer aan landijs is dat de aardkorst langzaam opveert. En tot de dag van vandaag komt ook Denemarken nog langzaam omhoog, met een snelheid van een millimeter per jaar.

I am a geologist and I study plate tectonics and the driving mechanisms in the Earth’s mantle, mountain building processes, and the geography of the geological past. I enjoy geological fieldworks all over the world, and translating the results to science and to a broad public. Read more about Douwe.

Douwe van Hinsbergen