De eerste associatie die je misschien hebt met geowetenschap zijn de landschappen - van hooggebergte en steile wanden in de Alpen tot de wijde open landschappen van noordwest Frankrijk. Deze lanschappen, hun evolutie, de rivieren en gletsjers die er doorheen stromen, de aard van de bodem, en de natuurrampen die op de loer liggen zoals aardverschuivingen, worden bestudeerd door het veld van de geowetenschappen die we kennen als fysische geografie. Processen die de moderne landschappen hebben gevormd gebeuren doorgaans op tijdschalen van honderdduizenden jaren of korter.

De wereld onder deze landschappen bevat een som van een veel langere geschiedenis, van miljoenen of miljarden jaren. Geologische processen zoals sedimentatie en vulkanisme maken kilometers-dikke pakketten gesteente. Die pakketten bevatten een archief van de geografie, maar ook van het leven en het klimaat in het verre verleden, in de vorm van fossielen en de chemische sporen die ze bevatten. Aan de randen van tektonische platen worden deze gesteentepakketten samengedrukt, geplooid en gebroken, opgeheven en geërodeerd. Ze worden begraven en veranderen hun mineralogie, ze kunnen soms smelten, vloeistoffen migreren door de gesteenten, ertsen vormen, aardbevingen gebeuren, vulkanen barsten uit. En dit gesteentearchief, en de reconstructie van de lange aardse geschiedenis van de geografie, het klimaat, het leven, de deformatie en mineralizatie wordt bestudeerd door de geologie. Nog diepere processen kunnen we soms bestuderen door gesteenten die vanuit de aardmantel omhoog komen in vulkanen, via geochemie, en processen op diepte waar stenen het oppervlak niet van halen kunnen we achterhalen door te kijken naar golven of magneetvelden, in de geofysica.

Elke blog vertelt een kort verhaal over een geo-proces dat gerelateerd is aan de etappe van die dag. Als je meer wil weten kun je ons op Twitter vinden. En als je meer wil weten over een studie geowetenschappen, kom dan eens een kijkje nemen op de instituten waar de blogschrijvers werken, door heel Europa. En misschien zien we je wel in het veld!

Het idee voor blogs over de Geologie van de Tour de France is geboren uit de combinatie van twee passies: geologie en wielrennen.

Geo-wetenschappers vinden het doorgaans heerlijk buiten, en raken niet uitgepraat over hun stenen, fossielen, landschappen, de processen van de natuurlijke omgeving en de veldexpedities die ze hebben ondernomen. Op een gegeven moment realiseerde ik me dat kijkers van live-uitzendingen van wielerwedstrijden uren en urenlang naar een geologische excursie zitten te kijken. We konden deze gelegenheid om een geo-monoloog af te steken toch niet laten lopen! En wielercommentatoren wijden over zo ongeveer alles uit dat het beeld passeert. Het enige dat we hoefden te doen is deze commentatoren helpen met wat kennis over landschappen en de onderliggende schatten. Al snel bleek dat er nogal wat geowetenschappers zijn die wielrennen en van de koers houden, en dat er flink wat wielrenners zijn met een interesse in de omgeving waar ze doorheen rijden. GeoTdF was geboren.

Deze website is gericht op de Tour de France. Maar op de bijbehorende Twitter account @geotdf kunnen we het niet laten om over de geologie te tjilpen van iedere race waar we iets over te melden hebben. Dus als regelmatig een snuif stenen en een slok landschap wil hebben, volg ons en als je vragen hebt weet je ons te vinden! Veel plezier, en tot onderweg!